Sahte Dolar Skandalı Türkiye’yi Sarsıyor
T24 Haber Merkezi
Türkiye’ye kaçak yollarla sokulan 600 milyon dolarlık sahte banknot krizi, bankaları ve döviz bürolarını alarma geçirdi. Sahte paraların, hatta para sayma makineleri ve ATM’lerin bile tespit edemediği belirtildi.
Yurtdışında basılan ve Türkiye’ye getirilmeye çalışılan 600 milyon dolarlık sahte 50 ve 100 doların piyasaya sürülmeye çalışıldığı haberleri, endişeye yol açtı. Son bir buçuk aydır, sahte 50 ve 100 dolarlarla ilgili şüphelerin arttığı ifade ediliyor. Özellikle yazılım güncellemesi yapılmamış para sayma makinelerinin, sahte paraları tespit edemediği ortaya çıkınca, bankalar ve döviz büroları alımları durdurdu. Bazı döviz bürolarının ise komisyon karşılığında sahte paraları bozdurduğu iddia ediliyor.
Alanya Dövizciler Birliği Başkanı Turgay Kırbaş, Ortadoğu, Asya ve Balkanlar’da basılan ve Türkiye’ye sokulmaya çalışılan sahte 50 doların Alanya’da da dolaşımda olduğunu belirtti. Ayrıca Ankara’da da 100 dolarlık sahte banknotlara rastlandığı bildirildi.
Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) bankalara, sahte 50 ve 100 dolarlık banknotlarla dolandırıcılık yapıldığı konusunda uyarıda bulunduğu öğrenildi.
TV100’de Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, “Teknoloji ilerledikçe sahtekarların işi kolaylaşıyor. Sahtekarlar, yapay zeka gibi modern teknolojileri kullanıyor. Artık dijital makineler, dolandırmayı kolaylaştırıyor” açıklamasında bulundu.
“50 ve 100 Dolarlık Banknotları Kabul Etmiyoruz”
Sözcü Gazetesi’nden Ali Can Polat’ın haberine göre;
Kapalıçarşı esnafından Hüseyin Çilrin, durumu şu şekilde ifade etti: “Şu anda 50 doları kabul etmiyoruz. 100 doların eski tip beyaz banknotlarını da almıyoruz. Son 20 gündür, piyasada ciddi miktarda sahte para dolaşıyor. Makinelerimizi güncelledik fakat yeterli olmadı, yeni güncellemeleri bekliyoruz.”
Bir diğer esnaf Mehmet T. ise, “Bu kriz uzun süre devam edecek gibi görünüyor. Döviz alışverişi neredeyse durdu çünkü birisi 500 bin dolar getiriyor. Fakat sadece 50 ve 100 dolarları kabul etmeyince, müşteriler ellerindeki tüm parayı bozdurmak istemiyor. Çarşıda endişeyle bekleyen herkes, krizin sonunu bekliyor” şeklinde konuştu.
“Çok Sayıda İle Yayıldı”
Döviz bürolarının çatı kuruluşlarından Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, Bankacılık Düzenleme Ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Hazine Bakanlığı ile görüşmelerde olduklarını belirtti. Ünver, piyasada 600 milyon dolar sahte para olduğu yönünde duyumlar aldıklarını ifade ederek, “İstanbul’a sınırlı kalmadı, birçok ile yayıldı. Makinelerimizi güncelledik ancak yetersiz kaldı. Bu makineler ithal olduğu için güncellemeleri yurtdışından bekliyoruz” dedi.
Sahte Dolar Nasıl Anlaşılır?
Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre; 50 doların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki üç sıra çerçevede, “The United States Of America” ibaresi mikro şekilde yazılmıştır. 2004 baskısında ise, banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstünde, tekrarlanarak yazılan “USA 50”, “USA FIFTY” ibareleri yer almaktadır. Ayrıca portredeki kişinin gömleğinin sol yakasında da “The United States of America” ibareleri mikro şekilde bulunmaktadır. 50 dolarlık banknotun ön yüzünde bulunan “50” rakamı, yeşil renkte görünürken açıldığında siyah renge dönüşmektedir. 2004 baskısında ise “50” sayısının, yukarıya ya da aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüştüğü bilinmektedir.
Kısacası, doların gerçek olup olmadığını anlamak için en güvenilir yol, paranın içindeki yazıyı kontrol etmektir. Paranın ışığa tutulup güvenlik şeridine bakılmalı ve bu şeritte “USA” ve banknot tutarı yazılı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Örneğin, 100 dolarlık bir banknotun her iki tarafında da “USA HUNDRED” yazısını görmek gereklidir.